Jazzmeia Horn – Love And Liberation
Concord Jazz, 2019
Wielkie barwne afrykańskie turbany, etniczne stroje, piękna biżuteria z Czarnego Lądu – to rekwizyty używane na scenie przez charyzmatyczną i ekspresyjną Jazzmeię Horn. Jej największym atutem i siłą jest mocny, dobrze osadzony, wysoki głos. Wokal przesiąknięty wrażliwością i emocjami. Rozpoznawalny sound i styl. Dające do myślenia przesłanie. Antyrasistowski, wolnościowy, równościowy przekaz.
Zwyciężczyni prestiżowych konkursów: Sarah Vaughan International Jazz Competition w 2013 roku oraz Thelonious Monk Institute International Jazz Competition za rok 2015. Już olśniewającym debiutem fonograficznym A Social Call, wydanym przez kultowy label Prestige w 2017 roku, zachwyciła krytyków w Stanach i Europie. Podbiła serca słuchaczy, zdobyła rozgłos i uznanie. Intrygowała aranżacjami, zachwycała warsztatem wokalnym. Światowa kariera stała się faktem. Koncertowała na całym globie. A Social Call przyniósł jej pierwszą nominację do nagrody Grammy w kategorii Best Jazz Vocal Album. Statuetkę w 2018 roku zdobyła inna gwiazda wokalistyki jazzowej młodego pokolenia – Cécile McLorin Salvant. Jednak to o Horn mówi się jako spadkobierczyni schedy po boginiach jazzu: Billie Holiday, Elli Fitzgerald, Dinah Washington, Sarah Vaughan, Ninie Simone, Betty Carter, Nancy Wilson, Abbey Lincoln. I nie ma w tym ani grama przesady!
Pierwszy album Jazzmei Horn był hołdem złożonym tradycji jazzowej. Wielkim poprzedniczkom, ikonom czarnych brzmień. Jednocześnie był nowym otwarciem dla młodej diwy. Podczas niemal dwuletniej trasy koncertowej adeptka wokalu szlifowała umiejętności. Występowała w małych składach, a także z big-bandami, m.in. ze słynną WDR Big Band. Komponowała i tworzyła utwory, które weszły na album nr 2. Love And Liberation z 2019 roku jest owocem poszukiwań, progresu jaki zrobiła Jazzmeia na drodze do bycia świadomą artystką. Ukazuje niezwykły talent i rozwój osobisty. Horn nie spoczęła na laurach, nie przyszło jej do głowy, by skręcić w popowe czy smoothjazzowe rejony. Pozostała ekspresyjną, poszukującą, znającą swoją wartość artystką.
Tytuł albumu to jej życiowe credo. Mantra, którą powtarza każdego dnia. Jej muzyka ma łączyć ludzi różnych pokoleń, ras i wyznań. Za produkcję krążka odpowiada, podobnie jak w przypadku A Social Call, Chris Dunn. Liderce towarzyszą pierwszoligowi muzycy: pianiści Victor Gould (stały akompaniator) oraz Sullivan Fortner (współpracował z Cécile McLorin Salvant, Royem Hargrovem oraz Paulem Simonem), saksofonista tenorowy Stacy Dillard, trębacz Josh Evans, basista Ben Williams oraz perkusista i wokalista Jamison Ross. Wypełniony coverami standardów i protest songów, A Social Callw warstwie tekstowej w większym stopniu kładł nacisk na kwestie społeczno-polityczne. Na jego następcy Horn w centrum rozważań stawia jednostkę. Rozwój duchowy, osobisty, samodoskonalenie. Spojrzenie w głąb własnej duszy. Poszczególne pieśni traktuje jako medytacje. Namawia w nich do zerwania z uprzedzeniami, stereotypami. Piosenki traktują o emancypacji kobiet, miłości, związkach. Aż osiem z dwunastu utworów napisała Jazzmeia. Cztery to covery. Green Eyes z repertuaru Erykah Badu (kawałek ten kończył rewelacyjny longplay Mama’s Gun z 2000 roku). No More wykonywał pod koniec lat 60. XX wieku legendarny Jon Hendricks. Reflections of My Heart pierwotnie śpiewała milcząca od wielu lat Rachelle Ferrell na genialnym albumie Individuality (Can I Be Me?) z 2000 roku. Współautorem kompozycji jest nieodżałowany George Duke. Piosenka I Thought About You spółki autorów James Van Heusen – Johnny Mercer pochodzi z 1939 roku. Śpiewali ją: Billie Holiday, Frank Sinatra, Shirley Horn, Diane Schuur, Carmen McRae.
Na Love And Liberation tradycyjny jazz sąsiaduje z nowoczesnym R&B. Pojawiają się elementy hip-hopu, melorecytacje, spoken word. Otwierający płytę lekki i żwawy utwór Free Your Mind jest komentarzem do światowej dominacji social mediów i technologii nad ludzką kreatywnością i interakcjami face to face. Globalne koncerny i ich algorytmy zawładnęły umysłami ludzi niemal pod każdą szerokością geograficzną. Jazzmeia nie ma w domu telewizora, żyje w harmonii z naturą, medytuje. Zaleca podobny sposób na osiągnięcie pełni. Uwolnijmy myśli, słuchajmy naszego wnętrza, dajmy sobie czas, by wyzbyć się uprzedzeń. Soczysty wokal znakomicie dialoguje z sekcją dętą.
Time to krótka stylowa, romantyczna ballada R&B. Współczesna, choć zanurzona w muzycznej przeszłości. Przywodzi na myśl dokonania Nancy Wilson. Out The Window stanowi popis techniki wokalnej. Lekkość scatu i wyobraźnia Horn są zachwycające. Entuzjazm, a jednocześnie dyscyplina. Swingowy numer, który mógłby znaleźć się w repertuarze diw jazzu epoki bebopu. Solówka Stacy’ego Dillarda robi wrażenie. When I Say została napisana dla córek artystki. Horn bawi się skalą i intonacją. Wykorzystane przez nią zabiegi sytuują ją blisko mistrzyni Betty Carter.
Ponad siedmiominutowa przejmująca pieśń Legs And Arms wymaga zasłuchania. Jazzmeia śpiewa tu bardzo wysoko. Searchin’ ma oszałamiające tempo. Większość utworu wypełnia scat. Zwycięstwo młodej damy jazzu. Niewiele kobiet w historii śpiewało w takim tempie. Lekko, organicznie i powabnie. Niebywała dykcja. Green Eyes to hołd dla prekursorki neo soulu Erykah Badu. Obie pochodzą z Dallas w Teksasie, obie uczęszczały do tej samej szkoły artystycznej Booker T. Washington High School for the Performing and Visual Arts. Reflections Of My Heart to rozmowa kochanków. Jazzmeia Horn i Jamison Ross brzmią idealnie razem. Zmysłowo, delikatnie, w każdym dźwięku słychać chemię między artystami. To rzadkość, by perkusista był jednocześnie świetnym wokalistą.
Jazzmeia Horn – Where We Are
Artistry of Jazz Horn, 2020
Drugi album w dyskografii Jazzmei Horn to z całą pewnością niezwykle dojrzała i przemyślana pozycja. Następujące po debiucie wydawnictwo, to zazwyczaj sprawdzian dla artysty. Niespełna trzydziestoletnia Teksanka wykazała się odwagą. Płyta Love And Liberation to krążek, na którym dominuje oryginalny materiał. I to najwyższej próby! Akademia przyznająca NAACP Image Awards uznała w 2020 roku krążek za „Outstanding Jazz Album”. Horn otrzymała nominację do Grammy. Nagroda trafiła w ręce Esperanzy Spalding. Moim zdaniem niesłusznie doceniono nazbyt enigmatyczny i przekombinowany album 12 Little Spells. Horn jest znacznie lepsza głosowo. Udowodniła, że z sukcesem odnajduje się w roli kompozytorki.
Ważny jest przekaz Love And Liberation. Artystka mówi o wyrażaniu siebie, akceptacji, respektowaniu własnej natury. O bezwarunkowej miłości. Pandemiczny rok 2020 oraz kwarantannę Jazzmeia wykorzystała kreatywnie. Wydała książkę. W Strive From Within: The Jazzmeia Horn Approach dzieli się swoimi doświadczeniami z procesu tworzenia płyt. Książka zawiera zapisy nutowe i transkrypcje wybranych utworów artystki. Opisuje mentalny aspekt jej sztuki, akcentując zarówno szerszą – kulturową oraz historyczną – jak i osobistą perspektywę twórczości. Publikacja jest po trosze pamiętnikiem, czasem poradnikiem, niekiedy rodzajem podręcznika. To ciekawa rzecz nie tylko dla profesjonalistów, ale i laików, miłośników Horn.
Przed końcem 2020 roku Jazzmeia Horn nagrała minialbum Where We Are. Własnym sumptem w założonej przez siebie wytwórni Artistry Of Jazz Horn. EP-ka zawiera dwa rozbudowane utwory. Tytułową klasyczną balladę oraz eksperymentalną 10-minutową poetycką suitę Strive (To Be). Jest autobiograficznie i niebanalnie. Nagrań na żywo dokonano w historycznym Minton's Playhouse i Birdland Jazz Club w Nowym Jorku. Można ich słuchać na platformach streamingowych. Pojawił się też czerwony limitowany winyl w liczbie 100 kopii. Dla kolekcjonerów. Piosenki napisane z głębi duszy mają dodać siły, otuchy i nadziei. Inspirować do walki. Podtrzymać na duchu ludzi dotkniętych pandemią COVID-19. Zachęcić do stawiania czoła przeciwnościom losu. Thank you, Jazzmeia!
Piotr Pepliński
