Recenzja - opublikowana w JazzPRESS - lipiec 2013
Autor: Andrzej Patlewicz****

Wirtuozeria Billa Evansa wywodziła się z ducha Theloniousa Monka. Był zaprzeczeniem stereotypowego wyobrażenia o jazzmanie. Umiejętności wykonawcze Evansa były tak wielkie, że zaliczany jest on dzisiaj do grona wielkich twórców jazzowego fortepianu. Studiował na Uniwersytecie w Southeastern Louisiana, a w czasie wolnym grywał z Mundellem Lowe’em i Red’em Mitchell’em. W tym okresie zwrócił uwagę środowiska jazzowego. Właśnie poprzez Lowe’a nawiązał kontakt z wytwórnią Riverside Records, a w 1956 roku nagrał w trio swój debiutancki album. W późniejszym okresie dokonał szeregu nagrań z Charlesem Mingusem i George’em Russell’em. Współpraca z Milesem Davisem nastąpiła w 1958 roku, kiedy dołączył do jego kwintetu. Odegrał ważną rolę w powstawaniu przełomowego w dziejach jazzu albumu Kind of Blue. Współpraca z Davisem nie trwała długo.

Po roku Evans opuścił jego zespół, by stanąć na czele własnego tria, w którym znaleźli się kontrabasista: Scott LaFaro i perkusista Paul Motian. To właśnie z nimi nagrał Portrait In Jazz, Explorations, a z koncertów w Village Vanguard powstały przepiękne zapisy, które są dzisiaj kwintesencją jazzu wykonywanego w trio. Ten skład był niesamowity, pomiędzy muzykami wytworzyła się telepatyczna więź powodując tym samym czarowną magię tych nagrań. Po tragicznej śmierci Scotta La Faro, którą boleśnie odczuł Evans, nagrania z udziałem innych kontrabasistów nie miały już takiego wyrazu.

Najnowsza kompilacja nagrań Billa Evansa – Blue In Green, to zestaw 10 wybranych płyt z wcześniejszego okresu pianisty z lat 1955–1960, kiedy współpracował z Davisem, Charlie Mingusem, Art.’em Farmerem, Bob’em Brookmayerem, George’em Russellem i Eddie Costą.

Na CD 1 znalazły się utwory Evansa zarejestrowane w Reeves Sound Studio w Nowym Jorku w 1956 roku, a umieszczone na płycie New Jazz Conceptions.

CD 2 to nagrania z sesji z 15 grudnia 1958 roku z udziałem znakomitej sekcji: Sam Jones (kontrabas) i Philly Joe Jones (perkusja), a wydane na płycie Everybody Digs Bill Evans, którą zamyka kompozycja Evansa „Epilogue”.

CD3 to nagrania ze sztandarowego okresu Billa Evansa z 1959 roku z płyty Portrait In Jazz, którą zarejestrował dokładnie 28 grudnia 1959 roku ze Scottem LaFaro i Paul’em Motianem. Grają w większości standardy począwszy od „Come Rai nor Come Shine” Herolda Arena, „Spring Is here” i na końcu Davisowski „Blue in Green”, choć także przypisuje się go Bill’owi Evansowi.

CD 4 zawiera materiał zarejestrowany w Olmsted Sound Studio w Nowym Jorku w 1959 roku wspólnie z puzonistą Bobem Brookmayerem, kontrabasistą Percy Heath’em i perkusistą Connie Kay’em. Ale właśnie z Brookmayerem jako współliderem firmuje płytę The Ivory Hunters. CD 5 to okres współpracy z Charlie Mingusem z 1957 roku, na którym Mingus – jako lider – prezentuje własne kompozycje na krążku East Coasting, którą zresztą firmuje własnym nazwiskiem. Obok niego Clarence Shaw (trąbka), Jimmy Knepper (puzon), Curtis Porter (sax. tenorowy i altowy), Dan- nie Richmond (perkusja) i Bill Evans (fortepi- an).

CD 6 to nagrania Billa Evansa z udziałem George’a Russell’a i jego wyjątkowej Orkiestry, które pomieściły się na płycie Jazz In the Space Age z 1960 roku. W dwóch zarejestrowanych utworach w sierpniu 1960 roku „Dimensions” oraz „Waltz From Outer Space”, grają Bob Brookmayer (puzon), Mark „Marky” Markowitz (trąbka), Hal McKusick (sax. altowy) i Charcie Persip (perkusja).

CD 7 to nagrania ze wspólnej sesji z Milesem Davisem, która miała miejsce w studiach Columbii w Nowym Jorku w marcu i kwietniu 1959 roku, a która przeszła do historii na płycie Kind of Blue.

CD 8 to okres współpracy z trębaczem Art.’em Farmer’em – muzykiem o wielkich możliwościach. Ich wspólne nagrania zarejestrowane w Nola’s Penthouse Sound Studios (w Nowym Jorku z 1958 roku), pojawiły się na płycie Modern Art. firmowanej nazwiskiem Arta Farmera, który otwiera album własna kompozycją „Mox Nix”. Obok lidera na tenorze Benny Golson, na kontrabasie Addison Farmer, za perkusją Dave Bailey i na fortepianie Bill Evans.

CD 9 prezentuje nagrania dokonane w 1958 roku w Nowym Jorku z kwartetem wibrafonisty Eddie Costy, które ujrzały światło dzienne na płycie Guys and Dolls Like Vibes. Większość utworów zarejestrowanych przez Costę, Evansa, Wendella Marshalla (kontrabas) i Paula Motiana w drugiej połowie stycznia 1958 roku, to kompozycje Franka Loessera (nadwornego kompozytora piszącego na Broadway).

CD 10 zawiera zarówno zarejestrowane nagrania jazzowej wokalistki pochodzącej z Chicago Lucy Reed z udziałem Billa Evansa w 1955 roku w Nowym Jorku i wydane na płycie The Singing Reed, jak również nagrania bopowego wokalisty Franka Miniona z sesji nowojorskiej ze stycznia 1960 roku, a które ukazały się na albumie The Soft Land of Make Believe, na którym Minion wykonuje znane standardy „All Blues (Flamin- go Sketches)”, „Round Midnight” oraz wybitny „So What” Davisa. Ten zestaw pokazuje, jak na przestrzeni 5 lat swojej kariery, Bill Evans roz- wijał swój pianistyczny talent. Niezwykle powściągliwy, skupiony na określonym utworze, ale też improwizuje z wielką swobodą. Słychać z jaką radością i kilkoma akordami potrafił wytworzyć niepowtarzalny klimat. Aby się o tym przekonać, należy sięgnąć po ten album, który najlepiej odzwierciedla jego technikę gry i niespotykany romantyzm. Nie bez wątpienia nazywano go romantykiem fortepianu.

wydawnictwo: Intense Media/Membran

Artykuł pochodzi z JazzPRESS - lipiec 2013, pobierz bezpłatny miesięcznik >>